چاپ سیلک اسکرین

http://www.arenapack.com/%da%86%d8%a7%d9%be-%d8%b3%db%8c%d9%84%da%a9-%d8%a7%d8%b3%da%a9%d8%b1%db%8c%d9%86/.html

مقدمه
نیاز روز افزون بشر به ارتباطات روز او را بر آن داشت تا برای ارائه مطالب خود پیوسته به دنبال راههای گوناگون باشد و برای انتقال هرچه بهتر مقصود خود یا به طور مستقیم از طبیعت بهره مند شود (اسلاید یا عکس)، یا نقشی بیافریند (طراحی یا نقاشی). در هر صورت این موضوع برای اطلاع رسانی باید تکثیر شود و برای ایجاد ارتباط در اختیار همگان قرار گیرد. این امر تکامل روشهای پیشین تکثیر یا آفرینش سیستمهای جدید را سبب می شود.

تکنولوژی و پیشرفتهای آن در بسیاری موارد به خدمت صنعت چاپ آمده است، درنتیجه کار را آسانتر و دقیقتر ساخته و کیفیت مخصوص نهایی را بالا برده است. چاپ اسکرین نیز از این امر بی بهره نمانده است و در بخشهای مختلف خود از این تحولات بیشترین بهره را برده است.

تعریف چاپ سیلک اسکرین
نوعی روش چاپ و تکثیر است که با امکانات فراوان روی اشیاء مختلف در شکل و اندازه های مختلف وحتی چاپ نیز روی پارچه قابل اجرا است.
چاپ سیلک اسکرین مبتنی بر همان قاعده استنسیل است. هرگاه رنگ یا هر نوع مایع رنگین را روی استنسیل پخش کنیم، از قسمتهای باز استنسیل عبور می کند اما نمی تواند از قسمتهای پوشیده آن بگذرد.
کلمه سیلک در واقع در زبان انگلیسی به معنی «ابریشم» و کلمه اسکرین به زبان انگلیسی یعنی «مشبک» چون تار و پود پارچه حالت مشبک دارد. هنگامی که برای اولین بار از پارچه ابریشمی که نقش تکیه گاهی را عهده دار بوده، استفاده کردند متوجه شدند که می توانند طرح را بدون نیاز به هیچ گونه خط اتصال بر خلاف استنسیل روی پارچه ابریشمی پیاده کنند.
تفاوت عمده سیلک اسکرین با استنسیل های مومی و فلزی معمولی نیز در همین بی نیازی از خطوط اتصال «پل ارتباطی» است.
دامنه کاربرد این چاپ، از ساده ترین وجه آن که بعنوان چاپ صنعتی و کالاهای مصرفی بکار می رود، تا پیچیده ترین و پیشرفته ترین مرحله آن که به اثر هنرمندی منتهی می شود، گسترده است.
از تصویر روی شیشه های آب معدنی، شیر پاستوریزه و نوشابه های متداول تابلوهای راهنمایی رانندگی، تابلوهای اسامی خیابانها، پلاک منازل، حروف روی دستگاههای صوتی و انواع لوازم و وسایل زندگی گرفته تا برخی از پوسترهای تبلیغاتی و کارهای هنری همه و همه از طریق سیلک اسکرین امکان پذیر است.

چگونگی پیدایش و قدمت چاپ سیلک اسکرین
چاپ سیلک اسکرین فراگرد پیشرفته چاپ استنسیل (Stencil) است که در اوایل صدۀ حاضر باب شد. این چاپ در ابتدا بیشتر کاربرد تبلیغاتی نمایشی داشت، از چند دهه پیش هنرمندان این فن را به کار خویش گرفتند و به آن نام سری گرافی (Serigraphy) دادند. چاپ با استنسیل یکی از ساده ترین شیوه های نسخه برداری است. فن استنسیل در چین، ژاپن و مصر قدیم متداول بوده است.
نمونه های کهن استنسیل های به دست آمد با بنای دیوار بزرگ چین و نمونه های به دست آمده در مصر با بنای اهرام ثلاثه همزمان هستند.
نمونه هایی از تصاویر بودا که با چاپ استنسیل تهیه شده، باقی مانده و در موزه نگهداری می شود.
استنسیل در مشرق زمین چه برای مقاصد هنری و چه برای مقاصد تجاری «برای نقش پارچه های مصرفی» متداول و شناخته نشده بود، درحالی که در مغرب زمین بیشتر جنبه مادی و مصرفی داشت. در صده هفدهم در فرانسه و انگلستان و در اواخر صده هیجدهم و اوایل صده نوزدهم در امریکای شمالی برای طراحی کاغذ دیواری استنسیل بکار می رفت.
ابتدا برای ساختن ورق استنسیل از برگهای پاپیروس، پوست حیوانات «پرکامنت» و پارچه استفاده می کردند ولی بعدها برای ایجاد و نقش های پیچیده تر، لازم بود استنسیل های ظریف تر از استنسیل های پیشین به کار رود.
برای جلوگیری از پاره شدن چنین استنسیل هایی بود که استفاده از شبکه نخ های ابریشم آغاز شد. از این زمان، تحول چاپ استنسیل به چاپ سیلک اسکرین آغاز می شود.
سیلک اسکرین در واقع نام خود را از پارچه های ابریشمی نازک مشبکی گرفته که با اتصال به کلاف، به عنوان تکیه گاهی برای ورقه استنسیل به کار می رود.
تعیین تاریخ دقیق تحول فراگرد استنسیل به سیلک اسکرین دشوار است.
در 1907 ساموئل سیمون (Samuel Simon) اهل منچستر، استفاده از روش چاپ سیلک را روی پارچه ابریشم به نام خود ثبت کرد.
او برای کشیدن و عبور دادن رنگ از توری از قلموی نقاشی استفاده می کرد.
در سال 1915 شرکت سلکتازین (Selctazin) روش ویژه ای را بکار برد و این فن را در سانفرانسیسکو توسعه داد.
در سال 1920 بیگلایزن (Biegleisen) و کوزلف (Kosoloff) فن چاپ سیلک را در برلین معرفی نمودند.
در سال 1926 پیکنس (Picknes) به دریافت جایزه چاپ سیلک نایل آمد.
در سال 1927 هرمان پرول (Herman Proll) مرکب ویژه (رنگ) چاپ سیلک را تهیه کرد.
در سال 1933 اولین کتاب درباره چاپ سیلک اسکرین توسط آنتونی ولونیز (Anthony Velonis) به نام تکنیک و روشهای چاپ در آمریکا منتشر شد.
در سال 1936 گروهی از هنرمندان آمریکایی، جامعه ملی سری گرافی (National Serigraphy Society) را تشکیل دادند.
از آن زمان است که کاربرد سیلک اسکرین با اهداف غیر تجاری آغاز شده است و هنر سروگرافی (که در آن هنرمند طرح خود را با فراگرد سیلک اسکرین به چاپ می رساند) به وسیله عده ای از نقاشان برجسته و معاصر اعتبار زیادی یافته است.